เอก ศัพท์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 10 / 13

: ศัพท์และความหมาย ๑๙๓ ตาม ปวิสิตวา นิสินเน, อปโรป นารโท นาม ตาปโส หิมวนฺตโต อาคนฺตฺวา ฯเปฯ (๑/๓๗) สา ปน เถเรน “กเถหิเยวาติ” วุจจมานา อาทิ ฯเปฯ เถโร อญฺญานิปิ วิมานทวารานิ คนตวา อาคตาคตา อปราบ เทวธีตโ

บทความนี้อธิบายถึงการใช้ศัพท์ในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการใช้ศัพท์ อญฺญตร ที่หมายถึง 'คนหนึ่ง สิ่งหนึ่ง' และการนิยามความหมายเพิ่มเติมเกี่ยวกับดาบสกับเทพธิดา โดยมีตัวอย่างในบทพระธรรมเทศนาเพื่อแสดงให้เห็นถึง

๒๕๒ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : ตตฺถ มรณนฺติ เอกภวปริยาปนฺนสฺส ชีวิตินฺทฺริยสฺส อุปจฺเฉโท ๆ (วิสุทธิ ๒/๑) แบบที่ ๒ เป็นแบบวางศัพท์ที่ประกอบกับ นาม ศัพท์ ไว้ต้น ประโยค เป็นแบบอธิบายขยายความของศัพ

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ มุ่งเน้นการสอนแนวทางการแปลคำไทยไปยังมคธ ผ่านการนำเสนอตัวอย่างที่หลากหลายและการอธิบายที่ชัดเจน เช่น รูปแบบการวางศัพท์และการขยายความของศัพท์ เพื่อเพิ่มความเข้าใจสำหรับผู้

การเรียงประโยคอธิบายความ ๒๕๗ ๒. เมื่อพิจารณาโดยถ่องแท้แล้วว่าเปรียบเทียบอะไร เปรียบ เทียบกับบทไหนในประโยค พึงปฏิบัติต่อไปดังนี้ ประกอบบทอุปมา (บทเปรียบ) ให้มีวิภัตติเหมือนกับบท อุปไมย (บทถูกเปรียบ)แล้

การเรียงประโยคอธิบายความเป็นการใช้บทอุปมาและอุปไมย โดยต้องให้วิภัตติเสมอกันเพื่อความหมายที่ชัดเจน หากประกอบผิดจะทำให้ความหมายคลาดเคลื่อน ตัวอย่างเช่น การเปรียบโลกมนุษย์กับที่ (ถ่าย) เร็จ เพื่อแสดงถึงค

๒๖๔ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ประโยคอุปมานั้นนิยมประกอบกับ วิย ศัพท์ มากกว่า อุปมา- โชตกอื่น นิยมวางเฉพาะศัพท์ที่ไม่เหมือนกับศัพท์ ในประโยคอุปไมย ไว้เท่านั้น ถ้าในประโยคอุปมามีเพียงศัพท์เดียวคู่

หนังสือเล่มนี้ให้คำแนะนำในการแปลประโยคจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นการใช้คำอุปมาและการจัดเรียงคำในประโยคอุปไมย ซึ่งช่วยให้นักเรียนเข้าใจรูปแบบและการใช้ภาษาที่ถูกต้อง ตัวอย่างการใช้คำและการจัดเรียงคำในประโ

๓๔๒ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ในกรณีแสดงความ ๔. เมื่อใช้พหุวจนะ แทน เอกวจนะ เคารพ ต้องใช้ให้ตลอดเรื่อง และใช้ในทุกวิภัตติทั้งเลขนอกเลขใน มิใช่ ใช้บ้าง ไม่ใช้บ้างตามใจชอบ ๑๐. ต ปัจจัย นิยมใช้กับก

คู่มือวิชานี้เกี่ยวกับการแปลภาษาไทยเป็นมคธ ระบุถึงการใช้พหุวจนะแทนเอกวจนะอย่างถูกต้องตลอดเรื่อง และการใช้ปัจจัยต่างๆ ในคำศัพท์ เช่น ต และ อนุต นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการใช้คำว่า 'คือ' ในสำนวนไทย ที่มาจาก

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 20 แปลงสระเบื้องปลายนั้น ถ้ามีสระอยู่ข้างหน้า แปลง เอ ตัวหน้าแห่ง เอง ศัพท์อันตั้งอยู่เบื้องปลายเป็น 3 ได้บ้าง แล้วรัสสะ สระเบื้องหน้าให้สั้น อุ ว่า ย

เนื้อหานี้พูดถึงการแปลงสระเบื้องปลายในภาษาบาลี โดยจะมีวิธีการและตัวอย่างการใช้สระในตำแหน่งต่างๆ ขึ้นอยู่กับการวางพยัญชนะคู่กัน และยังมีการอธิบายลักษณะการสนธิและวิการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องในภาษาบาลี การศึ

วปุ ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 53 กาย สชฺกุ เงิน จบการันต์ ๓ ใน นสกลิงค์ แต่เท่านี้ [๖๐] ศัพท์เหล่าใดที่ข้าพเจ้าได้ว่าไว้ข้างต้น [๔๖] ว่า "มี วิธีแจกอย่างหนึ่งต่างห

ในบทนี้จะแสดงการแจกศัพท์ในบาลีไวยากรณ์ โดยเน้นที่ศัพท์ที่มีการแจกเพียงลิงค์เดียวหรือสองลิงค์ พร้อมตัวอย่างและการอธิบายว่าแต่ละศัพท์ใช้อะไรบ้าง วิธีการแจกจะแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างในแบบที่เรียน เนื้อห

เทว ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 72 ทุ ท. อุโภ ต. ทวีหิ ต. อุโภคิ จ. ทวินน์ จ. อุภินนํ ปญฺ. ทวีหิ ปญฺ. อุโภชิ ฉ. ทวินน์ ฉ. อุภินนํ ส. ทวีสฺ ส. อุโภสุ วิธีเปลี่ยนวิภั

หนังสือเล่มนี้นำเสนอความรู้เกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ ซึ่งเน้นการศึกษาและทำความเข้าใจในเรื่องนามและอัพพยศัพท์ โดยเฉพาะวิธีการเปลี่ยนวิภัตติและการันต์ รวมถึงการใช้หลักการต่างๆ ในการทำความเข้าใ

ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 73 ปญฺ. ปญฺ. ตีหิ ฉ. ติณณ์ ติณณนน ฉ. ส. ตีสุ ส. ตีหิ ติสฺสนุน ตีสุ เท่านั้น ติ ศัพท์ ใน นุปั, แจกเหมือนใน ปุ๋. แปลกแต่ ป. ท. ตี วิธีเปลี่

เนื้อหานี้สำรวจเกี่ยวกับไวยากรณ์บาลีในวจีวิภาคที่ ๒ โดยเน้นการแจกคำศัพท์ในหมวดนามและอัพพยศัพท์ รวมถึงศึกษาวิธีเปลี่ยนวิภัตติและการันต์ โดยมีการแจกจตุศัพท์ในหลายประเภท และความสัมพันธ์ระหว่างคำในประโยคต

ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 81 อนิจฺจํ ตญฺหิ อุปฺปชฺชิตวา นิรุชฺฌติ, นามรูป ไม่เที่ยง เพราะว่า ๒ ๓๔ ๕ มัน เกิดขึ้นแล้ว ย่อมดับไป " ค ๕ ๖ ๖ ๒ ๔ เพราะคำที่ใช้ในประถมบุ

เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ในส่วนที่พูดถึงนามและอัพพยศัพท์ ถูกนำเสนออย่างชัดเจนเพื่อให้ผู้เริ่มต้นสามารถเข้าใจและใช้ภาษาได้อย่างถูกต้อง โดยเจาะลึกถึงการใช้คำในประถมบุรุษ สอนให้นำเอานามศัพท์ที่เป็นสัพ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 22 กันว่า รุปปติ ทั้งนั้น เพราะฉะนั้น จะประโยชน์อะไรด้วยศัพท์ มี สิต ศัพท์ เป็นต้นฯ ก็ศัพท์ว่า สีต เป็นต้นนั้น อรรถที่จะให้รู้ว่า ความ

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงคำว่า รูปปติ และการแปรผันของรูปตามปัจจัยต่าง ๆ โดยเฉพาะในพรหมโลกที่ไม่มีปัจจัยเบียดเบียน แต่ยังคงมีปัจจัยที่ค้ำชูให้เกิดการแปรผันนั้นได้ ทั้งนี้การแสดงธรรมชาติที่ชื่อว่านิพพานย่อ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 33 และกระสับกระส่ายฟุ้งซ่าน ทั้งไม่แตก ต่างกันโดยความต่างแห่งสังขาร ในกาล ทุกเมื่อ ฯ จริงอยู่ ภาวะแห่งจิตที่เข้ม แข็งตามสภาพและที่ถูกกร

บทความนี้วิเคราะห์ภาวะแห่งจิตที่แตกต่างกันในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเฉพาะการพิจารณาจิตที่มีสภาพฟุ้งซ่านและโมหะ รวมถึงการใช้ศัพท์ที่เกี่ยวข้องในการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างคำพูดและจิต โดยเน้นความห

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 82 เจตสิกธรรมทั้งหลาย ถ้าอธิบายว่า ประกอบด้วยจิต ด้วยสักว่า บังเกิดขึ้นในที่เดียวกันเท่านั้นไซร้ ความที่แม้รูปธรรมทั้งหลายที่เกิด พร้อม

บทความนี้กล่าวถึงเจตสิกธรรมว่ามีความสัมพันธ์กับจิตและรูปธรรมอย่างไร โดยเน้นการเกิดและดับร่วมกันในที่เดียวกัน รวมถึงหลักการทางภูมิศาสตร์ของธรรมที่มีลักษณะเฉพาะ คำว่า เอกนิโรธ และ เอกวัตถุ รวมไปถึงเสน่ห

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 152 สมณสุส ภาโว สามญญ์ ความเป็น แห่งสมณะ ชื่อ สามัญญะ, สุหทสฺส ภาโว โสหชช์ ความเป็น แห่งเพื่อน [คนมีใจดี] ชื่อ โสหัชชะ ปุริสสส ภาโว โปรสส์ ความเป็

เนื้อหานี้เน้นการวิเคราะห์หลักทางไวยกรณ์บาลี โดยนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับสมณสุส ภาโว ซึ่งสื่อถึงความเป็นของสมณะ พร้อมทั้งอธิบายเกี่ยวกับคำต่างๆ ที่มีความหมายและการใช้ปัจจัยในการสร้างศัพท์ เช่น โสหัชชะ, โป

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 159 โส คนติ เขา ไปอยู่, เต คจฺฉนฺติ เขาทั้งหลาย ไปอยู่ ยกไว้แต่นามศัพท์ที่เป็นเอกวจนะหลาย ๆ ศัพท์ รวมกันด้วย "จ" ศัพท์ ใช้กิริยาเป็น

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกฎเกณฑ์ของการใช้กิริยาในภาษาบาลี โดยเฉพาะในการใช้วิภัตติ ซึ่งมีการจำแนกบุรุษออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ประถมบุรุษ, มัธยมบุรุษ และอุตตมบุรุษ การเลือกใช้กิริยาและวิภัตติให้ถูกต้องตามบุร

ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 233 ส่องความอีกฝ่ายหนึ่ง, จงดูอุทาหรณ์เทียบ ในทัฬหกรณโชติกนิบาต (๒) อุทาหรณ์สุดท้ายเถิด, ปน ในคำว่า อิตถิโย ปน ฯเปฯ ปฏิลภนฺติ, เรียก ปกฺขนฺตร โชตโก. อันวยโ

บทนี้กล่าวถึงแนวคิดในบาลีไวยากรณ์ที่เกี่ยวข้องกับวากยสัมพันธ์ โดยแสดงตัวอย่างอุทาหรณ์ที่ใช้ในการวิเคราะห์โครงสร้างของประโยคและความหมายของคำในบริบทต่างๆ อาทิ อนุวยโชตโก และนิบาต ๓ ศัพท์ รวมถึงการปรับเป

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 239 ปาปาน กมมานิ กร พาโล น พุชาติ, เสหิ กมฺเมหิ ทุมเมโธ อคฺคิทตฺโตว ตปปติ, ในอรรถนี้ ใช้ อปเปวนาม, ยนนูน ที่ตรง ต่อนิบาตไทยว่า ถ้าไฉน, ถ้าอย่างไร, บ้าง, อ

เนื้อหานี้พูดถึงการใช้คำในภาษาบาลี โดยเฉพาะคำที่แสดงถึงการเห็นด้วยและไม่เห็นด้วย รวมถึงนิบาตไทยที่เกี่ยวข้อง เช่น อนุคคหะ และอรุจิสูจนา การใช้ศัพท์ต่างๆ ที่ส่งผลต่อความหมายในการสนทนา เช่น กิญจปิ, ตถาป

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 240 อุปมาโชตก กับ อุปเมยยโชตกนิบาต ๒. ข้อความที่นำมาเปรียบ เรียกว่า อุปมา, ข้อความที่ ควรเปรียบ เรียก อุปเมโย, ในอุปมา ใช้นิบาต ๔ ศัพท์ คือ ยถา, เสยฺยถาปิ

บทเรียนเกี่ยวกับบาลีประเภทอุปมาและอุปเมยยที่ใช้เพื่อเปรียบเทียบ โดยอธิบายถึงบทบาทของศัพท์ต่างๆ ในการเปรียบเทียบ เช่น ยถา, ตถา, เสยฺยถาปิ และอีกมากมาย ที่ถ่ายทอดวิธีการใช้อย่างเป็นระบบ. เนื้อหายังให้ตั

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 136 ในเสนาสนะชายบ้าน สำหรับภิกษุเตจีวริกะนั้น ส่วนผู้เป็นอารัญญิกะ จะซักซ้อม ๒ ผืนในคราวเดียวกันก็ได้ แต่จึงนั่งอยู่ใกล้ ๆ (ผ้า) พอ ที่เห็นว่าใคร ๆ มา สา

บทความนี้พูดถึงการใช้งานผ้ากาสาวะในเสนาสนะที่เกี่ยวข้องกับภิกษุเทจีวริกะและวิธีการซักซ้อมผ้ากับข้อปฏิบัติเมื่อต้องการยืมผ้าของภิกษุผู้อื่นในระหว่างการย้อมผ้า โดยมีรายละเอียดทางไวยากรณ์ที่อธิบายถึงการใ

* ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 284 และโลกุตตระอื่นๆ เพราะเหตุนั้นเมื่อน่าจะเรียกว่าพระกฤตวา (แต่ ) เรียกเสียว่า พระภควา [แก้บท ภเวสุ วนฺตคมนะ] อนึ่งเล่า เพราะความไป กล่าวคือตัณหาในภพ

ในเนื้อหานี้มีการกล่าวถึงความหมายและการใช้คำว่า 'พระภควา' และความสำคัญของการระลึกถึงพระพุทธคุณในจิตของผู้ฝึกฝน พระโยคาวจรมีจิตที่ปราศจากราคะ โทสะ และโมหะ โดยมุ่งเน้นที่พระตถาคตเจ้า การตกลงในพระกรรมฐาน